વિશ્વભરના લોકો દર વર્ષે 21 માર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય વન દિવસની ઉજવણી કરે છે. આ દિવસનો હેતુ લોકોમાં જંગલો અને તેમના મહત્વ વિશે જાગૃતિ લાવવાનો, પૃથ્વી પરના જીવન ચક્રને સંતુલિત કરવા માટે જંગલોના મૂલ્યો, મહત્વ અને યોગદાન વિશે સમુદાયોમાં જનજાગૃતિ લાવવાનો છે.
1971 માં ફૂડ એન્ડ એગ્રીકલ્ચર ઓર્ગેનાઈઝેશન (FAO) ની કોન્ફરન્સના 16મા સત્રમાં “વિશ્વ વનીકરણ દિવસ” માટે મતદાન થયું. ત્યારબાદ સેન્ટર ફોર ઇન્ટરનેશનલ ફોરેસ્ટ્રી રિસર્ચ (CIFOR) એ 2007 થી 2012 સુધી છ વન દિવસનું આયોજન કર્યું. આ પછી, સંયુક્ત રાષ્ટ્ર મહાસભા (UNGA) એ 28 નવેમ્બર 2013 ના રોજ 21 માર્ચને આંતરરાષ્ટ્રીય વન દિવસ તરીકે ઉજવવાની જાહેરાત કરી. ત્યારથી તે 21 માર્ચે ઉજવવાનું શરૂ થયું.
વન એ માત્ર વૃક્ષોનો સમૂહ નથી, પરંતુ તે અનેક જીવો માટે જીવન આધાર છે. વનકાર્યએ વિશ્વના પર્યાવરણને સંતુલિત રાખવા માટે અગત્યની ભૂમિકા ભજવે છે. તે ઓક્સિજનનું મુખ્ય સ્ત્રોત છે અને કાર્બન ડાયોક્સાઇડ શોષીને ગ્લોબલ વોર્મિંગ ઘટાડવામાં સહાય કરે છે. વનસંપત્તિમાંથી અનેક ઔષધિઓ, લાકડું, અને અન્ય પ્રાકૃતિક સંસાધનો મળી રહે છે, જે માનવ જીવન માટે અનિવાર્ય છે.
વિશ્વ વન દિવસ પર વિવિધ દેશોમાં વૃક્ષારોપણ કાર્યક્રમો, પર્યાવરણ સંરક્ષણ વિશે જાગૃતિ અભિયાન, અને શૈક્ષણિક કાર્યક્રમો આયોજિત કરવામાં આવે છે. સ્કૂલો અને કોલેજોમાં વિદ્યાર્થીઓને વન સંરક્ષણના મહત્વ વિશે માહિતગાર કરવામાં આવે છે. વિવિધ પર્યાવરણપ્રેમી સંસ્થાઓ અને સરકાર દ્વારા લોકોમાં જાગૃતિ લાવવા માટે કેમ્પેઇન ચલાવવામાં આવે છે.
વન આપણા જીવન માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. જો આપણે વન રક્ષીશું, તો પર્યાવરણ પણ સ્વચ્છ અને સંતુલિત રહેશે. વિશ્વ વન દિવસ એ માત્ર એક દિવસ નહીં, પરંતુ પ્રકૃતિ માટે આખા વર્ષભર રક્ષણાત્મક પ્રયાસ કરવાનો સંકલ્પ છે. ચાલો, આજે જ એક વૃક્ષ રોપીને અને પર્યાવરણની સંભાળ રાખીને, ભવિષ્યની પેઢીઓને હરિયાળું ભવિષ્ય આપવાનો પ્રયત્ન કરીએ.