कृषिं विना न जीवन्ति जीवाः सर्वे प्रणश्यति। तस्मात् कृषिं प्रयत्नेन कुर्वीत सुखसंयुतः॥
ભારત વિશ્વભરમાં કૃષિ મહાશક્તિ તરીકે જાણીતું છે અને તે ચોક્કસપણે આપણા ખેડૂતો વિના શક્ય નથી. ખેડૂતો જેમને આપણે અન્નદાત્તા પણ કહીએ છીએ. દેશના ખેડૂતો જ આપણને રોજીંદું ભોજન પૂરું પાડવા માટે દિવસ-રાત મહેનત કરે છે. આજનો દિવસ આ અન્નદાતાઓને સમર્પિત છે. હા, આજે એટલે કે 23 ડિસેમ્બરે સમગ્ર ભારતમાં રાષ્ટ્રીય ખેડૂત દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવે છે.
चीर के ज़मीन को, मैं उम्मीद बोता हूँ… मैं किसान हूँ, चैन से कहाँ सोता हूँ!
રાષ્ટ્રીય કિસાન દિવસ ઉજવવા પાછળનો હેતુ?
કિસાન દિવસ ભારતમાં દર વર્ષે 23 ડિસેમ્બરે આપણા ખેડૂતોનું સન્માન કરવા અને તેમની તમામ સેવાઓ બદલ તેમનો આભાર માનવા માટે ઉજવવામાં આવે છે.
नंगे पैर बारिश में जब किसान खेतों में जाता है,
तभी महकता हुआ खाना आपके घर आता है!
23 ડિસેમ્બરને ખેડૂત દિવસ ઉજવવા માટે પસંદ કરવામાં આવ્યો છે કારણ કે આ દિવસ ભારતના 5માં વડાપ્રધાન ચૌધરી ચરણ સિંહનો જન્મદિવસ છે, જેઓ એક ખેડૂત નેતા તેમજ વડાપ્રધાન હતા અને ભારતીય ખેડૂતોના જીવનને સુધારવા માટે કામ કર્યું હતું. આ માટે તેમણે અનેક કાર્યક્રમો અને યોજનાઓ પણ ચલાવી હતી. તેમણે ખેડૂતોની પ્રગતિમાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી.
જુલાઈ 1979 થી જાન્યુઆરી 1980 સુધી ભારતના વડાપ્રધાન તરીકેના તેમના કાર્યકાળ દરમિયાન, ચૌધરી ચરણ સિંહે ભારતીય કૃષિ ક્ષેત્રમાં વિવિધ ખેડૂત બિલો ઘડવામાં અને અમલમાં મુકવામાં મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવી હતી. તેમણે ભારતના બીજા વડાપ્રધાન લાલ બહાદુર શાસ્ત્રીનું જય જવાન જય કિસાન સૂત્ર અપનાવ્યું હતું.
પરિણામે તેઓ આજે પણ લોકપ્રિય ખેડૂત નેતા તરીકે ઓળખાય છે. એ યાદ રાખવું અગત્યનું છે કે સૌથી પ્રભાવશાળી ક્ષેત્ર હોવા છતાં જે લોકોની મૂળભૂત જરૂરિયાત ખોરાકની જરૂરિયાતને અનુરૂપ છે, માત્ર થોડા જ લોકો ખેડૂતો દ્વારા સામનો કરવામાં આવતી સમસ્યાઓથી વાકેફ છે. લોકોમાં અન્નદાતા વિશે જરૂરી માહિતીનો અભાવ છે.તેથી, ખેડૂત દિવસની ઉજવણી લોકોને આ મુદ્દાઓ વિશે શિક્ષિત કરવા તેમજ ખેડૂતોને કૃષિ વ્યવસાય વિશે નવી હકીકતો જાણવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે. આ દિવસે દેશભરમાં જુદા જુદા કાર્યક્રમો અંતર્ગત ખેડૂતોનું સન્માન કરવામાં આવે છે અને લોકોને ખેડૂતોના મહત્વ વિશે જાગૃત કરવામાં આવે છે
કિસાન દિવસની ઉજવણીના ભાગરૂપે આજ રોજ ગજેરા વિદ્યાભવન ઉત્રાણ માંથી વિદ્યાર્થીઓને ખેતરની મુલાકાતે લઈ જવામાં આવ્યા હતા. જેનો હેતુ વિદ્યાર્થીઓ પ્રત્યક્ષ રીતે ખેડૂત દ્વારા કરવામાં આવતા કાર્યો વિશે માહિતી મેળવે અને ખેતીવાડી વિશે જાણે તે હતો. વિદ્યાર્થીઓ દ્વારા બીજની વાવણી, છોડની માવજત તેમજ તેની કાપણી જેવી જુદી જુદી ખેતીની પ્રક્રિયાઓ પ્રવૃત્તિના ભાગરૂપે કરાવવામાં આવી હતી.
नहीं हुआ है अभी सवेरा,
पूरब की लाली पहचान,
चिड़ियों के जगने से पहले,
खाट छोड़ उठ गया किसान।