1947માં 15મી ઓગસ્ટનો દિવસ ભારતના સુવર્ણ ઈતિહાસમાં અંકિત થઈ ગયો છે. આ તે દિવસ છે જ્યારે ભારતને 200 વર્ષના બ્રિટિશ શાસનમાંથી આઝાદી મળી હતી. આ એક કઠિન અને લાંબો સંઘર્ષ હતો જેમાં ઘણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ અને મહાપુરુષોએ આપણી વહાલી માતૃભૂમિ માટે પોતાના જીવનનું બલિદાન આપ્યું હતું.
સ્વતંત્રતા દિવસ એ આપણા દેશનો જન્મદિવસ છે. આપણે દર વર્ષે 15મી ઓગસ્ટને આપણા સ્વતંત્રતા દિવસ તરીકે ઉજવીએ છીએ. તે સમગ્ર દેશમાં રાષ્ટ્રીય રજા તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. તે આપણા દેશના ઈતિહાસમાં લાલ અક્ષરનો દિવસ કહેવાય છે.
સ્વતંત્રતા દિવસનો ઇતિહાસ
1947માં આ દિવસે ભારત આઝાદ થયું હતું. આપણે સખત સંઘર્ષ પછી બ્રિટિશ સત્તામાંથી આઝાદી મેળવી. આ દિવસે મધ્યરાત્રિએ પંડિત જવાહરલાલ નેહરુ, આપણા પ્રથમ વડા પ્રધાન, એ પ્રથમ વખત લાલ કિલ્લા પર રાષ્ટ્રધ્વજ ફરકાવ્યો હતો. તે ભારતમાં 200 વર્ષ જૂના બ્રિટિશ શાસનનો અંત દર્શાવે છે. હવે આપણે સ્વતંત્ર અને સાર્વભૌમ રાષ્ટ્રમાં હવામાં શ્વાસ લઈએ છીએ.
અંગ્રેજોએ ભારતમાં માત્ર 200 વર્ષ શાસન કર્યું છે. બ્રિટિશ વસાહતીકરણ હેઠળ, દરેક ભારતીયનું જીવન સંઘર્ષમય અને નિરાશાજનક હતું. ભારતીયો સાથે ગુલામ જેવું વર્તન કરવામાં આવતું હતું અને તેમને વાણીની સ્વતંત્રતા નહોતી. ભારતીય શાસકો અંગ્રેજ અધિકારીઓના કબજામાં સામાન્ય કઠપૂતળી હતા. ભારતીય લડવૈયાઓ બ્રિટિશ છાવણીઓમાં ક્રૂરતા સાથે વ્યવહાર કરવામાં આવ્યા હતા, અને ખેડૂતો ભૂખે મરતા હતા કારણ કે તેઓ પાકનો વિકાસ કરી શકતા ન હતા અને નોંધપાત્ર જમીન કર ચૂકવવાની જરૂર હતી.
આ ખાસ અવસર પર, ભારતના લોકો ભારતની આઝાદી હાંસલ કરવા માટે મહાપુરુષો અને મહિલાઓના નિઃસ્વાર્થ બલિદાન અને અપ્રતિમ યોગદાનને યાદ કરે છે. મહાત્મા ગાંધી, જવાહરલાલ નેહરુ, સુભાષચંદ્ર બોઝ, મૌલાના અબ્દુલ કલામ આઝાદ, સરદાર પટેલ અને ગોપાલબંધુ દાસ જેવા નેતાઓને સમગ્ર દેશમાં શ્રદ્ધાંજલિ આપવામાં આવે છે.
મહાન ભારતીય સ્વતંત્રતા સેનાનીઓ
અસંખ્ય અસાધારણ સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના પ્રયત્નો વિના ભારત આઝાદી મેળવી શક્યું ન હતું. ભગત સિંહ, ઝાંસીની રાણી, ચંદ્ર શેખર આઝાદ, સુભાષ ચંદ્ર બોઝ, મોહનદાસ કરમચંદ ગાંધી, જવાહરલાલ નેહરુ, રામ પ્રસાદ બિસ્મિલ અને અશફાકુલ્લા ખાન કેટલાક નોંધપાત્ર નામો છે.
ભારતની સ્વતંત્રતામાં મહિલાઓની ભૂમિકા
ભારતીય સ્વતંત્રતા ચળવળમાં ઘણી મહિલાઓએ મહત્વનો ભાગ ભજવ્યો છે. સાવિત્રીબાઈ ફૂલે, મહાદેવી વર્મા, કૅપ્ટન લક્ષ્મી સહગલ, રાણી લક્ષ્મીબાઈ અને બસંતી દેવી યાદ રાખવા માટેના થોડા નિર્ણાયક નામો છે. આ મહિલાઓએ અન્ય ઘણા લોકો સાથે ભારતને તેની સ્વતંત્રતા તરફ લઈ જવામાં મુખ્ય ભૂમિકા ભજવી હતી.
ભારતમાં ‘સારા’ બ્રિટિશ શાસકો
બધા અંગ્રેજો ખરાબ ન હતા; ઘણા લોકો ભારતને પૂજવા માટે વિકસિત થયા અને તેના માટે અવિશ્વસનીય વસ્તુઓ કરી. કેટલાકે તો ભારતીય સ્વતંત્રતા સંગ્રામમાં પણ ભાગ લીધો હતો. કેટલાક સારા બ્રિટિશ શાસકોમાં કોર્ટમાં સુધારા કરનારા વોરન હેસ્ટિંગ્સ, ભારતીય રાષ્ટ્રવાદને ટેકો આપનાર ફ્રેડા બેદી, એલન ઓક્ટાવિયન હ્યુમે ભારતીય રાષ્ટ્રીય કોંગ્રેસની શરૂઆત કરી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.
આપણે સ્વતંત્રતા દિવસ શા માટે ઉજવીએ છીએ?
200 વર્ષની લાંબી લડાઈ બાદ ભારતે આઝાદી મેળવી. ભારતે 15મી ઓગસ્ટ 1947ના રોજ અંગ્રેજો પાસેથી સંપૂર્ણ આઝાદી મેળવી હતી. તેથી જ આ દિવસ ભારતમાં કે વિદેશમાં રહેતા દરેક ભારતીય નાગરિકના હૃદયમાં મહત્વ ધરાવે છે. ભારતે 15મી ઓગસ્ટ 2023ના રોજ આઝાદીના 76 વર્ષની ઉજવણી કરી છે. આ દિવસ આપણને સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓના સંઘર્ષ અને આઝાદી પ્રાપ્ત કરવામાં તેમના દ્વારા બલિદાન આપેલા જીવનને યાદ કરવામાં પણ મદદ કરે છે.
આપણા સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓ જે સંઘર્ષમાંથી પસાર થયા છે તે આપણને બતાવે છે કે આજે આપણે જે સ્વતંત્રતાની કદર કરીએ છીએ તે સેંકડો વ્યક્તિઓના લોહી વહાવીને પ્રાપ્ત થઈ છે. તે ભારતના દરેક રહેવાસીની અંદર દેશભક્તિ જગાડે છે. તે વર્તમાન પેઢીને તેમની આસપાસના વ્યક્તિઓના સંઘર્ષને સમજવા અને ભારતના સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓથી પરિચિત કરાવે છે.
સ્વતંત્રતા દિવસનું મહત્વ
સ્વતંત્રતા દિવસ એ દેશ માટે એક
સકારાત્મક ઘટના છે કારણ કે આ દિવસે આપણે બ્રિટિશ શાસનમાંથી મુક્ત થયા હતા. તે
સમગ્ર દેશમાં વિવિધ વ્યક્તિઓને એક કરે છે. વિવિધતામાં એકતા એ ભારતનો મૂળભૂત માર્ગ
અને શક્તિ છે.
અમે ગ્રહ પરના સૌથી મોટા બહુમતી
શાસનવાળા દેશનો એક ભાગ બનવાનો આનંદ અનુભવીએ છીએ, જ્યાં આપણે લોકશાહીમાં રહીએ છીએ.
સ્વતંત્રતા દિવસ દરેક ભારતીય નાગરિકના
જીવનમાં એક મહત્વપૂર્ણ દિવસ છે. વર્ષોવર્ષ, તે આપણને આપણા મહાન સ્વાતંત્ર્ય સેનાનીઓની યાદ અપાવે છે જેમણે આપણી
માતૃભૂમિને બ્રિટિશ શાસનમાંથી મુક્ત કરવા માટે પોતાના જીવનનું બલિદાન અને સંઘર્ષ
કર્યો હતો.
તે આપણને મહાન પરાગોનની યાદ અપાવે છે, જે સ્વતંત્ર ભારતના સ્વપ્નનો પાયો હતો, જેની કલ્પના સ્થાપક પિતૃઓ દ્વારા કરવામાં આવી હતી અને તેને સાકાર
કરવામાં આવી હતી. તે આપણને એ પણ યાદ
અપાવે છે કે આપણા પૂર્વજોએ તેમની ફરજ બજાવી છે અને હવે તે આપણા હાથમાં છે કે આપણે
આપણા દેશના ભાવિને કેવી રીતે આકાર આપી શકીએ અને ઘડી શકીએ. તેઓએ તેમની ભૂમિકા ભજવી
છે અને તે ખરેખર સારી રીતે ભજવી છે. દેશ હવે આપણી તરફ જુએ છે કે આપણે આપણી ભૂમિકા
કેવી રીતે નિભાવીએ છીએ. આ દિવસે દેશભક્તિ અને રાષ્ટ્રીય એકતાનો પવન સમગ્ર દેશમાં
ફૂંકાય છે.
આજરોજ ૧૫મી ઓગસ્ટ, ૨૦૨૩ને મંગળવારના રોજ આઝાદી કા અમૃત મહોત્સવ
અંતર્ગત ‘મારી માટી, મારો દેશ‘ થીમ સાથે ગજેરા વિદ્યાભવન, ઉત્રાણ ખાતે ૭૭માં સ્વતંત્રતા દિવસની ઉજવણી
કરવામાં આવી હતી. જેમાં શાળાના ટ્રસ્ટી અને માર્ગદર્શક શ્રીમાન ચુનિભાઈ ગજેરાના
અધ્યક્ષ સ્થાને તેમજ ૧૯૬૨, ૧૯૬૫, ૧૯૭૧ અને કારગીલ યુદ્ધમાં પોતાનું મહત્તમ યોગદાન
આપ્યું છે એવા આપણી વાયુસેનાના જાંબાઝ જવાનો એવા શ્રીમાન મનમોહન શર્મા, શ્રીમાન અરવિંદ પટેલ, શ્રીમાન સુમન પટેલ, શ્રીમાન એન.કે.દેસાઈ, શ્રીમાન જે.ઈ. ગાંધી અને
સુરતની યમુના હોસ્પિટલના ડૉક્ટરશ્રી કશ્યપ રામોલિયા વિશેષ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. આજના
દિવસે શાળાના ટ્રસ્ટીશ્રી ચુનિભાઈ ગજેરા અને આમંત્રિત મહેમાનો દ્વારા ધ્વજવંદન
કરવા આવ્યું હતું. તો શાળાના વિદ્યાર્થીઓએ દેશ દાઝ અને દેશભક્તિને રજૂ કરતી વિવિધ
સાંસ્કૃતિક કૃતિઓ રજૂ કરી હતી.