ભારત દેશે સંસ્કૃતિ અને સંબંધોની ગાથાઓ લખી છે, અને તેમાં પણ ભાઈ-બહેનના ઋણાનુબંધને ઉજવતો તહેવાર “રક્ષાબંધન” એક અનોખું સ્થાન ધરાવે છે. રક્ષાબંધન એ માત્ર એક તહેવાર નહીં, પણ ભાઈ-બહેન વચ્ચેના પ્રેમ, વિશ્વાસ અને રક્ષણના વચનનું પવિત્ર બંધન છે.
રક્ષાબંધનનો અર્થ અને પરંપરા : “રક્ષાબંધન” શબ્દનો અર્થ છે “રક્ષણનું બંધન”. દરેક શ્રાવણ મહિનાની પૂર્ણિમાને બહેનો પોતાના ભાઈના કાંધે રાખડી બાંધી, તેમની દીર્ઘ આયુષ્ય અને સુખ-સાંતિની પ્રાર્થના કરે છે. ભાઈ પણ બહેનને વચન આપે છે કે તે તેની તમામ મુશ્કેલીઓમાં તેને સંભાળી રાખશે.
આ પ્રસંગે ઘરગથ્થું તૈયાર થયેલી મીઠાઈઓ, નવા કપડાં અને ભેટસ્વરૂપમાં આપવામાં આવતી ભેટો પણ તહેવારને વધુ મીઠો અને યાદગાર બનાવે છે.
અદ્યતન સમયમાં રક્ષાબંધન : હવે જ્યારે ઘણી બહેનો અને ભાઈઓ વિદેશમાં કે અલગ શહેરોમાં રહે છે, ત્યારે પણ રક્ષાબંધનનું મહત્વ ઓછું નથી થયું. બહેનો પોતાની લાગણીઓ રાખડી સાથે કુરિયર દ્વારા મોકલે છે, તો ભાઈઓ પણ તેને પ્યારભર્યા સંદેશા અને ભેટો મોકલીને આ દિવસને વિશેષ બનાવે છે.
રક્ષાબંધન – માત્ર ભાઈ-બહેન માટે નહીં : આજના યુગમાં રક્ષાબંધનનો અર્થ વિસ્તૃત થયો છે. અનેક બહેનો પોતાના મમ્મી-પપ્પા, દાદા-દાદી, મિત્ર કે પતિને પણ રાખડી બાંધી પોતાનું પ્રેમભર્યું રક્ષણ માંગે છે. આ તહેવાર આજે “બંધન”ના ભાવને મહત્ત્વ આપે છે, તેના સંબંધ ભલે કોઈ પણ હોય.
અંતમાં…
રક્ષાબંધન એ તહેવાર છે પ્રેમના ઇઝહનો, એકબીજાને સમજીને સાથે ચાલવાનો સંકલ્પ કરવાનો. રક્તસબંધ હો કે હ્રદયસબંધ – રક્ષાબંધન દરેક સંબંધમાં મીઠાસ અને વિશ્વાસનો તીવ્ર સંદેશ આપે છે.
ચાલો, આ રક્ષાબંધન પર આપણે પણ પ્રેમના આ પાવન દોરા સાથે આપણા સંબંધોને વધુ મજબૂત અને હ્રદયસ્પર્શી બનાવીએ.
શુભ રક્ષાબંધન…!!
