ભારતમાં ૪ માર્ચ ના રોજ રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દિવસ (National Safety Day) ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ દેશની સુરક્ષા, રક્ષણ અને નાગરિક સુરક્ષાના મહત્વને ઉજાગર કરવા માટે સમર્પિત છે. દેશની સીમાઓની રક્ષા કરતાં સૈનિકો અને રોજિંદા જીવનમાં નાગરિક સુરક્ષા જાળવનાર દરેક વ્યક્તિ માટે આ દિવસ નિમિત્તે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવામાં આવે છે.
રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દિવસનો ઈતિહાસ
૧૯૭૨માં, નેશનલ સેફ્ટી કાઉન્સિલ (NSC) દ્વારા રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દિવસ ની શરૂઆત કરવામાં આવી. તેનું મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય કામગારી સ્થળોએ, ઉદ્યોગોમાં, પરિવહનમાં અને સામાન્ય જીવનમાં સુરક્ષા અને સજાગતાના સ્તરને વધારવા છે.
આ દિવસે શા માટે ઉજવણી કરવામાં આવે છે? : કામકાજ અને રોજિંદા જીવનમાં સલામતીનું મહત્વ સમજાવવું. દેશ માટે જીવન સમર્પિત કરનારા સૈનિકો અને સુરક્ષા દળો પ્રત્યે કૃતજ્ઞતા વ્યક્ત કરવી. અકસ્માત નિવારણ, પ્રાકૃતિક આફતો અને અન્ય આપત્તિઓથી બચવા માટે જરૂરી પગલાં શીખવવા.
રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દિવસ – દેશની સુરક્ષાના માટે એક સંકલ્પ
સૈન્ય, નૌકાદળ અને વાયુસેનાની સાથે નાગરિક સુરક્ષા માટે ફાયર બ્રિગેડ, પોલીસ, અને અન્ય સુરક્ષા દળો પણ મહત્ત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. આ દિવસે અગ્નિસુરક્ષા અભિયાન, પ્રશિક્ષણ કાર્યક્રમો, અને સજાગતા અભિયાનો જેવા કાર્યક્રમો આયોજિત કરવામાં આવે છે.
શું કરી શકાય?
વ્યક્તિગત સુરક્ષાના નિયમો અનુસરો – ટ્રાફિક નિયમો, આગ સલામતી, અને ઘરેલુ સુરક્ષા માટે સજાગ રહો. સેનાની સન્માનમાં ભાગ લ્યો – સેનાના યોગદાન અંગે જાગૃતિ લાવવા માટે શાળાઓ અને સંગઠનોમાં કાર્યક્રમો યોજો. સુરક્ષા પ્રવૃત્તિઓમાં ભાગ લો – પબ્લિક પ્લેસમાં સલામતી જાળવવી, ભવિષ્ય માટે આપત્તિ વ્યવસ્થાપન અંગે શિક્ષણ મેળવવું.
રાષ્ટ્રીય સંરક્ષણ દિવસ આપણને યાદ અપાવે છે કે સુરક્ષા એ ફક્ત સરકાર અથવા સેનાની જવાબદારી નથી – તે આપણું સૌનું કર્તવ્ય છે. નાના-નાના પગલાં અને સજાગતાથી આપણે એક સુરક્ષિત અને સુસ્થિર ભારત બનાવી શકીએ. ચાલો, સુરક્ષા માટે સંકલ્પ કરીએ અને જવાબદારી નિભાવીએ! 
