સાયબર ક્રાઈમ એક એવો ગુનો છે જે સીધો કોમ્પ્યુટર અને ઓનલાઈન ઈન્ટરનેટ નેટવર્ક સાથે સંબંધિત છે. જેમાં ગુનેગારો આ બે દ્વારા વિવિધ પ્રકારના ગેરકાયદે કૃત્યો કરે છે. આ રીતે સમજી શકાય છે કે આજે સાયબર ક્રાઇમ ચોરી, છેતરપિંડી, સાયબર ગુંડાગીરી, વ્યક્તિગત માહિતીની ચોરી, બદનામીનું ડિજિટલ માધ્યમ બની રહ્યું છે. આ તમામ બાબતો સાયબર ક્રાઇમમાં આવે છે, જેમ કે ઓનલાઇન ઇન્ટરનેટ દ્વારા કોઇની અંગત માહિતીની ચોરી. પછી ખોટા હેતુઓ માટે તેને બીજા કોઈને વેચો, ઓનલાઇન વાયરસ મોકલીને તમારી નેટ બેન્કિંગ, બેંક વિગતોની માહિતી મેળવો, તમારી વ્યક્તિગત તસવીર, પ્રવૃત્તિ અને ગોપનીયતા ઓનલાઇન જાહેર કરો. કોઈની અંગત માહિતી ચોરી કરવી, સરકારી માહિતી ચોરી કરવી, કોઈનું સર્વર અથવા સામાજિક ખાતું હેક કરવું, ખોટી માહિતી આપવી અથવા માહિતીનો નાશ કરવો, કોઈને ઓનલાઇન ધમકી આપવી, જાતીય શોષણ, વગેરે. લોકોને બ્લેકમેઇલ કરી અથવા તો OTP મારફતે કે વિવિધ ટાસ્ક અને લિંક દ્વારા લોકો સાથે સાયબર ફ્રોડ કરી રૂપિયા પડાવી લેવાતા હોય છે.
સુરતમાં સાયબર ફ્રોડ અંગે લોકોમાં જાગૃતિ આવે તે માટે સાયબર સંજીવની અભિયાન 2.0 શરુ કરવામાં આવ્યું છે જે અંતર્ગત આજરોજ તારીખ ૦૨/૦૯/૨૦૨૩, શનિવારના રોજ ગજેરા વિદ્યાભવન, ઉત્રાણ ખાતે કાર્યક્રમ યોજવામાં આવ્યો હતો. જેમાં નાટક રૂપે લોકોને સાયબર ફ્રોડ અંગે જાગૃત કરવામાં આવ્યા હતા. આ કાર્યક્રમમાં પોલીસના ઉચ્ચ અધિકારીઓ પણ ઉપસ્થિત રહ્યા હતા.
સાયબર ફ્રોડ અંગે જનજાગૃતિ માટે સાયબર સંજીવની અભિયાન શરૂ કરાયુ સુરત શહેરને સાયબર સેફ બનાવવા અને લોકો ઓનલાઇન છેતરપીંડીનો ભોગ ન બને તે માટે જનજાગૃતિ માટે સુરતમાં સાયબર સંજીવની અભિયાન શરુ કરવામાં આવ્યું છે. સાયબર અવરનેસ માટે સાયબર સંજીવની મોબાઈલ વાન તથા વેબ પોર્ટલ પણ શરુ કરવામાં આવ્યું છે. આ સાયબર સંજીવની અભિયાન અંતર્ગત શહેરના અલગ અલગ વિસ્તારોમાં લોકોને નાટક ભજવી સાયબર ક્રાઈમ અંગે જાગૃત કરવામાં આવી રહ્યા છે.
સાયબર ક્રાઈમ માત્ર પોલીસની નહીં પણ નાગરિકોની પણ લડાઈ છે. સાયબર ક્રાઈમ રોકવા સુરત પોલીસ રાત-દિવસ કામ કરે છે. લોકલ પોલીસની વાતને નેગેટિવ ના વિચારે તેવી વિનંતી કોઈ પણ લિંક ને ઓપન કરતા પહેલા કે પરમિશન આપતા પહેલા ચકાસણી કરવી. ટેક્નોલોજીનો જેટલો ફાયદો છે તેટલો જ તેનો ગેરફાયદો ઉઠાવનાર પણ ઘણા છે. ફેસબુકમાં ફેક એકાઉન્ટ કે અજાણ્યાની રિક્વેસ્ટ સ્વીકારવી નહિ. ઘરમાં રહેતા યુવાન દીકરા-દીકરીઓ પોતાના વડીલોને સાયબર ક્રાઈમ વિશે સમજાવે તો ઘણી રાહત મળી શકે છે.
